14.11.2016, autor: A. Szyszka

Święto Niepodległości - 11 listopada 2016 r.

11 listopada 1918 roku Polska powróciła na mapę Europy. Po 123 latach niewoli - nadeszła wolność i niepodległość. O sile patriotyzmu i idei solidarności narodowej świadczyły nasze powstania, walka o kulturę polską, praca organiczna, działania dyplomatyczne, zbrojny czyn Polaków w czasie I wojny światowej. Wojna przyniosła klęskę państw zaborczych i stworzyła sprzyjające okoliczności zewnętrzne do odzyskania niepodległości.

11 listopada 1918 roku w lasku Compiegne (kąpię) Niemcy podpisali rozejm kończący I wojnę światową. Człowiekiem opatrznościowym, gwarantującym zjednoczenie odradzającego się państwa, stał się Józef Piłsudski. 10 listopada 1918 roku powrócił do Warszawy z więzienia w Magdeburgu. W ciągu kilku dni miały miejsce doniosłe wydarzenia, w wyniku których powstały najwyższe władze państwa polskiego. Już 11 listopada Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu władzę wojskową, a 14 listopada polityczną.

16 listopada Józef Piłsudski w specjalnej nocie skierowanej do rządu państw Ententy (także pokonanych Niemiec) zakomunikował „istnienie Państwa Polskiego Niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski.

Istnienie państwa polskiego na arenie międzynarodowej stało się faktem. Rozpoczął się proces integracji Rzeczpospolitej jak pisał Stefan Żeromski: „kraju z trzech połówek złożonego”. 

Niemal równocześnie tworzono lokalne ośrodki władzy. Tak działo się również w Zamościu i na terenie Zamojszczyzny.

W mieście ukazała się odezwa Tymczasowego Komitetu Powiatowego, w której czytamy: „W dniu dzisiejszym władza w Zamościu i w powiecie zamojskim przeszła w ręce polskie”.

Radość z odzyskanej niepodległości znalazła wyraz w organizowanych w szkołach uroczystościach. Wspominając ten listopadowy dzień - Michał Bojarczuk - uczeń gimnazjum, później jako dyrektor pisał: W obu gimnazjach w Zamościu odbyły się wielkie uroczystości w związku z proklamowaniem wolnej i zjednoczonej Polski. Młodzież zebrała się w auli oraz wszyscy profesorowie i dyrektor, który zabrał głos. Słychać było (…) płacze radości, coś ściskało za serce (…), czuliśmy wielkość „chwili osobliwej”. Uczniowie ściskali się, składali przysięgę na wierność Zmartwychwstałej Ojczyźnie. Na pamiątkę odzyskania niepodległości, na terenach należących do szkoły zasadzono dęby.

Po 98 latach chylimy czoła przed wszystkimi bohaterami tamtych wydarzeń. Dziękujemy za ofiarę i za trud kilku pokoleń naszych rodaków. 

Marszałek Józef Piłsudski mówił tak: „Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.

Jak dziś zdefiniujemy „patriotyzm”? Patriotyzm to przede wszystkim codzienność. Patriotyzm nie chodzi ubrany odświętnie, nie ma przypiętego biało-czerwonego kotylionu. On wstaje wcześnie rano, idzie do pracy, wykonuje ją sumiennie i najlepiej jak potrafi. Prowadzi uczciwe życie (...). Patriotyzm jest wyrazem dojrzałości i odpowiedzialności w każdych czasach.

98 rocznica odzyskania niepodległości skłania nas do refleksji nad losami polskiego narodu i państwa. Uświadamia potrzebę dialogu społecznego o współczesnej Rzeczpospolitej, jako o państwie wolnym, niepodległym i demokratyczny.